By ទីក្រុងហុងកុង៖ និស្សិតចិនដែលកំពុងសិក្សានៅប្រទេសអាមេរិកចាប់ផ្ដើមមានអារម្មណ៍ច្របូកច្របល់ និងពិបាកសម្រេចចិត្តថាតើត្រូវដើរទៅតាមផ្លូវណាទៀត។ ការគិតបែបនេះស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកត្រាំកំពុងរករឿងនិស្សិតបរទេសដោយចាប់ផ្ដើមដំបូងពីសាកលវិទ្យាល័យហាវើតទៅមុន។ លោកត្រាំលើកជាទឡ្ហីករណ៍ថាហាវើតចេះតែទទួលនិស្សិតឱ្យចូលរៀនជាលក្ខណៈចាប់ឆាយ។
លោកត្រាំថានិស្សិតខ្លះមាននិន្នាការប្រឆាំងអាមេរិកក៏សាកលវិទ្យាល័យអាមេរិកអនុញ្ញាតឱ្យចូលរៀនដែរ។ រៀនចប់ប្រឆាំងអាមេរិកដដែល។ និយាយដោយឡែក និស្សិតជនជាតិចិនដែលកំពុងរៀននៅតាមសាកលវិទ្យាល័យអាមេរិកចាប់ផ្ដើមខ្វាយខ្វល់កាន់តែខ្លាំងបន្ទាប់ពីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោករូប៊ីយ៉ូ (Rubio) ប្រកាសថារដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនឹងពិនិត្យមើលទិដ្ឋាការដែលផ្ដល់ជូននិស្សិតបរទេសទាំងអស់ដើម្បីកំណត់ថាតើត្រូវបណ្ដេញនិស្សិតណាខ្លះ និងទុកនិស្សិតណាខ្លះ។
ប្រភពខ្លះបង្ហើបឱ្យដឹងថាលោកត្រាំចង់ឱ្យហាវើតរក្សាទុកនិស្សិតបរទេសត្រឹម១៥%តែប៉ុណ្ណោះ។ យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក រដ្ឋាភិបាលនឹងចាត់ការពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់មុនគេទៅលើប្រវត្តិរូបរបស់និស្សិតជនជាតិចិន ជាពិសេស និស្សិតចិនដែលសិក្សានៅក្នុងវិស័យសំខាន់ៗ និងនិស្សិតដែលអាចនឹងមានទំនាក់ទំនងជាមួយបក្សកុម្មុយនិស្តចិន។
នៅក្នុងចំណោមនិស្សិតបរទេសដែលកំពុងរៀននៅតាមសាកលវិទ្យាល័យនានាទូទាំងប្រទេសអាមេរិកសព្វថ្ងៃនេះ និស្សិតឥណ្ឌាមានច្រើនជាងគេឈរលំដាប់ទី១។ បន្ទាប់មក និស្សិតចិនឈរលំដាប់ទី២។ របាយការណ៍ឆ្នាំ២០២៣-២០២៤បង្ហាញថានិស្សិតចិនរៀននៅអាមេរិកជាង២៧ម៉ឺននាក់ ឬស្មើនឹង២៥%នៃនិស្សិតសរុបទាំងជាង១លាននាក់ដែលរៀននៅអាមេរិក។
លោកលីនឈីន (Linqin) ជានិស្សិតចិនរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យចនហប់ឃីន (Johns Hopkins) ប្រាប់ថានេះជាយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីនៃការចាត់វិធានការក្ដៅទៅលើជនជាតិចិននៅអាមេរិកក្រោមច្បាប់ឆាយនីស អ៊ិចឃ្លូសិន អេក (Chinese Exclusion Act)។ គាត់បាននិយាយរំលឹកទៅដល់ចំណាត់ការរបស់អាមេរិកកាលពីឆ្នាំ១៨០០ប្លាយដែលអាមេរិកបង្កើតច្បាប់មិនទទួលយកជនអន្តោប្រវេសន៍ចិនឱ្យរស់នៅលើទឹកដីអាមេរិកទេ។ ចំណែកជនជាតិនចិនដែលរស់នៅលើទឹកដីអាមេរិកយូរហើយក៏មិនត្រូវអាមេរិកផ្ដល់សញ្ជាតិឱ្យដែរ។
និស្សិតចិនរូបនេះយល់ថាមើលទៅគាត់រស់នៅអាមេរិកតទៅទៀតមិនកើតទេ ត្រូវតែចាកចេញទាំងបង្ខំចិត្តបន្ទាប់ពីចំណាយពេល១/៣នៃជីវិតរបស់គាត់នៅទីនេះ។ ប្រតិកម្មចំពោះចំណាត់ការរបស់អាមេរិក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោកស្រីម៉ៅនីង (Mao Ning) ចាត់ទុកថានេះជាវិធានការមិនសមហេតុផល។ លោកស្រីយល់ថាវិធានការនេះមានចរិតនយោបាយ និងរើសអើងនៅលើគោក និងជាការឆ្លុះបញ្ចាំងនូវចរិតភូតកុហកដែលថាអាមេរិកជាទឹកដីសេរីភាព និងបើកទូលាយ។ លោកស្រីថាចិនបានផ្ញើកំណត់ទូតបង្ហាញពីការជំទាស់នឹងវិធានការនេះទៅរដ្ឋាភិបាលអាមេរិករួចហើយ៕
